Xã Xuân Thiện nằm ở phía Đông Bắc huyện Thống Nhất, giáp TP Long Khánh và huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai, cách trung tâm huyện khoảng 20 km. Xã có 2 ấp: Xuân Thiện và Tín Nghĩa; dân số toàn xã có 10.907 người với 2.842 hộ; có 9 dân tộc anh em sinh sống, trong đó, dân tộc Kinh chiếm 80,1%, dân tộc Chơ ro 16,2%, còn lại là các dân tộc thiểu số khác.Trong nền văn hóa đa sắc tộc ấy, cồng chiêng của người Chơro được xem là một di sản văn hóa độc đáo, hấp dẫn, có sức lan tỏa lớn. Vào các dịp lễ, Tết hay hội hè, cồng chiêng lại được đồng bào mang ra sửdụng, tạo nên không gian văn hóa đặc sắc...

Anh Điểu Toa, hay còn được người đồng bào gọi với cái tên thân thuộc hơn là Điểu Tám, là một trong những người nặng lòng với văn hóa dân tộc, đặc biệt là việc bảo tồn và phát huy giá trị cồng chiêng. Bởi am hiểu về cồng chiêng của người Chơro, anh được người dân trong ấp tin tưởng giao tham gia nhiều hoạt động bảo tồn văn hóa dân tộc. Anh cùng với chính quyền địa phương thành lập và phát triển Đội nghệ nhân cồng chiêng của xã với số lượng 12 thành viên. Từ khi Đội cồng chiêng đi vào hoạt động, người Chơro trên địa bàn xã thường xuyên luyện tập, đi giao lưu với các dân tộc anh em trong và ngoài tỉnh để quảng bá hình ảnh của dân tộc mình. Nhờ vậy, cồng chiêng của người Chơro địa phương được gìn giữ, phát huy, hoạt động sôi nổi hơn.

Anh Điểu Toa là một trong những thành viên năng nổ, đi đầu trong hoaṭ động biểu diễn và truyền dạy cồng chiêng taị xã Xuân Thiện. Anh cho biết, từ nhỏ đã được nghe cồng chiêng từ ông bà, cha mẹ, vì thế mà tiếng cồng chiêng thấm vào người lúc nào không hay. Ở xã Xuân Thiện hiện không còn nhiều người biết đánh cồng chiêng. Từ khi đội cồng chiêng được thành lập, được các cấp chính quyền quan tâm xây dựng nhà văn hóa, bổ sung cồng chiêng, bà con rất vui mừng.

Đầu tháng 08/2023, Đội nghệ nhân cồng chiêng xã đã cùng với Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch, Đoàn Nghệ thuật quần chúng tỉnh Đồng Nai tham gia Hội diễn “Đàn, hát dân ca 3 miền” toàn quốc năm 2023 tại tỉnh Nghệ An. Đội nghệ nhân đã giành được Huy chương Bạc với tiết mục “Hòa tấu cồng chiêng”, góp một phần thành công giúp Đoàn Nghệ thuật quần chúng tỉnh Đồng Nai giành được Huy chương Vàng của Hội diễn, đem lại niềm phấn khởi cho các nghệ nhân cũng như niềm tự hào cho địa phương.

Cồng chiêng là bản sắc riêng của người Chơro, gắn bó như máu thịt, làm nên giá trị văn hóa của người đồng bào. Mỗi lần biểu diễn cồng chiêng, các nghệ nhân cảm thấy thêm tự hào, nhất là những ngày lễ, Tết, âm thanh cồng chiêng trầm bổng được cất lên vang vọng như khẳng định sức sống mạnh mẽ cũng như bản sắc văn hóa của người Chơro.

Tuy nhiên, theo các già làng, người uy tín trong đồng bào Chơro, việc giữ gìn và phát huy cồng chiêng hiện cũng gặp không ít khó khăn. Nhịp sống hối hả khiến người trẻ bị cuốn vào những vòng xoáy của cuộc sống, phải đi học, đi làm ăn xa… nên họ không có thời gian để tìm hiểu và học cách sử dụng cồng chiêng của dân tộc. Công tác vận đồng đồng bào tham gia bảo tồn và phát huy giá trị cồng chiêng còn nhiều khó khăn. Chính quyền địa phương xã Xuân Thiện cùng với các nghệ nhân đồng bào dân tộc Chơ ro vẫn luôn nỗ lực từng ngày gìn giữ giá trị văn hóa tinh thần trong vùng đồng bào dân tộc. Để phát huy và lan tỏa giá trị cồng chiêng, đồng bào Chơro nói riêng, các dân tộc nói chung đều có mong muốn là được các cấp, các ngành tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện về chủ trương và hỗ trợ kinh phí để Đội cồng chiêng hoạt động ngày càng hiệu quả và chuyên nghiệp hơn. Cùng với đó, tăng cường hoạt động kết nối để bà con được tham gia biểu diễn, mang đến cơ hội giao lưu, học hỏi cho người trẻ kế cận.

Đội nghệ nhân cồng chiêng dân tộc Chơro xã Xuân Thiện